De hinkstapsprong van een mysterieuze bacterie
Een van de boosdoeners bij maagslijmvliesontstekingen is de zogeheten Helicobacter suis. Deze bacterie is vooral bij varkens vaak de oorzaak van maagproblemen, maar kan ook de mens besmetten. Dan zou je ook verwachten dat de bacterie ooit is voortgekomen uit varkenssoorten die in de natuur voorkomen, zoals wilde zwijnen. Maar niets is minder waar.
Nu blijkt dat deze bacterie hoogstwaarschijnlijk helemaal niet voorkomt in wilde zwijnen. Uit onderzoek kwam eerder naar voren dat we de Helicobacter suis wel in resus- en Java-apen tegenkomen. Dat maakte natuurlijk nieuwsgierig.
De ontdekking: van aap naar varkens
Om meer te weten over de herkomst van deze raadselachtige ‘varkens’-bacterie volgde een groep wetenschappers, waaronder onderzoekers van BPRC, het ingezette spoor en zo ontdekten ze dat de Helicobacter suis is overgesprongen van aap naar varkens, naar alle waarschijnlijkheid ergens tussen de 15.000 en 100.000 jaar geleden. Daarna heeft de bacterie zich verspreid in, door mensen gehouden, varkens en via een varken kan de bacterie soms overspringen naar de mens. Een fascinerende hinkstapsprong.
Conclusie: scherp blijven op ziekteverwekkers bij dieren
Het gebeurt wel vaker dat bacteriën, virussen of parasieten overspringen van dier naar mens, waar ze vervolgens een ziekte veroorzaken. Dat een ziekteverwekker voor de mens afkomstig is van de aap is op zichzelf niet verwonderlijk, omdat apen zo op de mens lijken en voor 93% genetisch gelijk aan ons zijn. Nieuw is wel dat ook deze bacterie, die we tot nu toe dus alleen in verband brachten met varkens, dus oorspronkelijk bij de aap vandaan komt. Dat bevestigt en benadrukt de noodzaak om heel scherp in de gaten te houden welke mogelijke ziekteverwekkers in apen voorkomen.
Meer weten over hoe de onderzoekers tot die ontdekking kwamen? Het artikel over dit onderzoekswerk is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift ISME Journal. U kunt het hier lezen.