Knokkelkoorts wordt veroorzaakt door het denguevirus en het is één van de meest voorkomende ziektes die door muggen wordt overgedragen. Hoewel het percentage patiënten dat overlijdt aan denguevirus laag is, is de ziektelast en economische impact hoog. Momenteel zijn er geen medicijnen tegen het denguevirus. Wel is er een vaccin beschikbaar maar dat is niet geschikt voor kinderen en toeristen. Daarom is een beter vaccin hard nodig.
Meerdere varianten van het virus
De ontwikkeling van een knokkelkoorts vaccin is moeilijk, omdat er vier serotypes van het knokkelkoortsvirus zijn. Tijdens een eerste infectie met denguevirus maakt het lichaam antistoffen aan. Deze antistoffen zorgen voor een levenslange bescherming tegen hetzelfde serotype maar kunnen infectie met een andere variant niet tegenhouden en zelfs verergeren. Een goed vaccin moet daarom bescherming bieden tegen alle vier de serotypen.
Lege virus deeltjes als vaccin
Er zijn veel verschillende manieren om een vaccin te maken. Een daarvan zijn zogenaamde virus-like-particles (VLPs). VLPs zijn deeltjes die bestaan uit de envelop-eiwitten van een virus. Aan de buitenkant lijken ze op een virus maar er zit geen erfelijk materiaal in. Voor mensen zijn er al verschillende vaccins op de markt die gebruik maken van deze techniek.
Meerdere virus varianten in één vaccin
In samenwerking met collega’s in Duitsland en de USA hebben wetenschappers van BPRC nu een denguevirusvaccin gemaakt op basis van dengue-VLPs. Het unieke van dit experimentele vaccin is dat delen van de envelop-eiwitten van twee verschillende serotypes zijn gecombineerd om één type VLP te maken. Het artikel beschrijft hoe de VLPs zijn gemaakt en opgezuiverd, en hoe de biochemische kwaliteit werd getest, onder andere door middel van elektronen microscopie.
Activeert het experimentele vaccin het afweersysteem?
Om te bepalen of het experimentele vaccin daadwerkelijk immunologisch actief is werden konijnen gevaccineerd. Na vaccinatie bevatte het serum van de dieren hoge concentraties antilichamen. Met behulp van proefdiervrije onderzoekstechnieken zijn de antilichamen nader onderzocht. Uit deze testen bleek dat de antilichamen wel in staat waren om zich aan het denguevirus te binden maar dat ze het virus niet voldoende onschadelijk konden maken.
In de toekomst nog betere VLPs
Ondanks de bevinding dat het vaccin in zijn huidige vorm niet goed genoeg is, laten we zien dat het mogelijk is om een dengue-VLP-vaccin te maken met de uiterlijke kenmerken van meer dan één serotype. Momenteel zijn de onderzoekers bezig om de techniek te verbeteren zodat zij nieuwe en betere VLPs kunnen ontwikkelen.
Meer weten, het artikel is hier online te lezen.