Apen zijn sociale dieren. Daarom huisvesten we ze in groepen. Helaas is het voor experimentele studies vaak noodzakelijk dat dieren als duo’s worden geplaatst in een gecontroleerde omgeving. We wilden graag weten wat de langdurige effecten van deze huisvesting zijn op het welzijn van de dieren en daarom onderzochten we de hoeveelheid stress van de dieren.
Het is al bekend dat verplaatsing vanuit een sociale leefgroep naar een huisvesting in duo’s kortdurende stress oplevert. Bij sommige dieren blijft deze stress voor langere tijd aanwezig. Dit willen we natuurlijk zoveel mogelijk vermijden. Niet alleen voor het ongemak voor de dieren zelf, maar ook omdat stress effect kan hebben op bepaalde experimenten.
Meten is weten
Er bestaan verschillende meetmethodes om een indicatie te krijgen van de hoeveelheid stress dat een dier ervaart. Een goede maat voor langdurige stress is de (toename in) hoeveelheid stresshormoon cortisol, dat gemeten kan worden in haren. Verder lijkt stress te leiden tot meer lichaamsvet. Deze twee indicatoren hebben we gemeten in 32 vrouwtjesapen voor verhuizing naar een duokooi en 7,5 maanden na verhuizing. Door de waardes per dier met elkaar te vergelijken konden we de hoeveelheid stress bepalen als gevolg van de nieuwe huisvestiging.
Meer cortisol
Er bleek geen verband te zijn tussen de hoeveelheid lichaamsvet en de hoeveelheid cortisol in het haar. De hoeveelheid cortisol nam in vrijwel alle dieren toe, een indicatie dat de huisvesting in duokooien ook op de langere termijn meer stress oplevert. Vergeleken bij andere studies was de hoeveelheid cortisol nog steeds wel relatief laag. Dit komt waarschijnlijk doordat in deze studie dieren die al een familieband met elkaar hadden bij elkaar werden geplaatst.
Individuele verschillen
Het lijkt er wel op dat sommige dieren meer last houden van stress dan andere. Wat verder opvallend was, is dat bij een dier dat geplaatst was bij een dier waarmee geen familieband was, de hoeveelheid cortisol sterk was toegenomen. De negatieve effecten van huisvesting van dieren zonder familieband lijken zelfs groter dan die van verplaatsing naar duokooien.
Verfijning
Al met al biedt dit onderzoek meer inzicht in de hoeveelheid stress van de dieren. Bovendien is het een eerste aanzet om te bekijken hoe we de stress zo laag mogelijk kunnen houden door zorgvuldig te selecteren welke dieren het beste in duo’s bij elkaar geplaatst kunnen worden. Onderlinge familieverbanden spelen hierin mogelijk een rol. Meer onderzoek is nodig om te kunnen voorspellen welke dieren minder gevoelig zullen zijn voor verandering van leefomgeving.
Meer weten? De publicatie is hier te lezen.