Uitgerekend in de wereldvaccinatieweek kwam op 23 april hoopgevend nieuws naar buiten uit de hoek van malariaonderzoek. Het nieuws was de start van een grote test met het eerste vaccin tegen malaria. "Het vaccin moet kinderen in Malawi gedeeltelijk beschermen tegen de dodelijke parasiet."
Volgens de berichtgeving moet dit vaccin - met de naam RTS,S - het immuunsysteem trainen om de gevreesde malariaparasiet aan te vallen. Kate O'Brien, directeur Immunisatie en Vaccinatie van de mondiale gezondheidsorganisatie WHO, sprak bij de BBC van een ‘een mijlpaal voor immunisatie, het gevecht tegen malaria en de openbare gezondheid.’
Cruciale rol proefdieren
Dit nieuws over het malariavaccin kwam - toevallig, maar daarom niet minder ironisch - een dag voor de Wereld Proefdierendag naar buiten. In de ontwikkeling van RTS,S hebben proefdieren namelijk een cruciale rol gespeeld. “De eerste onderzoeken die nu geleid hebben tot dit vaccin (RTS,S) stammen al uit de jaren 80, in de VS”, licht Jan Langermans, adjunct-directeur van BPRC, toe. Na de eerste veelbelovende resultaten in mensen in 2009 start nu een grotere studie. 120.000 Kinderen, jonger dan twee jaar oud, in Malawi, en daarna ook in Ghana en Kenia, zullen het vaccin krijgen. Dat kan O’Brien met recht een mijlpaal noemen.
Nieuwe vaccinkandidaten en potentieel nieuwe medicijnen
Langermans benadrukt dat proefdieren niet alleen een belangrijke rol spelen bij vaccins ter preventie, maar ook bij het ontwikkelen van nieuwe medicijnen voor het behandelen van malaria. BPRC zelf is actief betrokken bij de strijd tegen malaria. “Ons onderzoek heeft geleid tot veelbelovende nieuwe vaccinkandidaten en potentieel nieuwe medicijnen. Wij werken hiervoor niet alleen met apenmodellen, maar bij voorkeur ook, wanneer mogelijk, met door ons ontwikkelde alternatieven, in de vorm van celkweken.”
De harde feiten
Jaarlijks sterven bijna een half miljoen mensen aan de meest ernstige vorm van malaria, die vooral de armste bevolkingsgroepen in de wereld treft. Daarnaast bestaat er een andere vorm van malaria die weliswaar minder vaak dodelijk is, maar wel ernstige ziekte kan veroorzaken. Deze wijdverspreide vorm van malaria ('vivax') zorgt ieder jaar voor 14 miljoen ziektegevallen. De boosdoeners bij malaria zijn parasieten, overgebracht door muggen. Lees hier meer harde feiten over malaria.