De Franse president Macron was eind april de eerste wereldleider op staatsbezoek bij Donald Trump. Opvallend waren de onderonsjes voor de camera, in het bijzonder het moment dat Trump een vlokje roos vlooit van Macron’s jasje. Typisch apengedrag? Waarom vlooien apen elkaar eigenlijk?
In dit artikel buigen enkele apendeskundigen zich over wat alle schijn heeft van een ‘gevalletje apengedrag’. Zo zegt cognitief psycholoog Mariska Kret (Universiteit Leiden) onder andere: ‘Vlooien doe je om genegenheid te tonen.’
Verzoenen
Diertrainster Marlies ziet dit gedrag ook bij de drie apensoorten (Java-apen, resus-makaken en penseelaapjes) die BPRC huisvest. ‘Vlooien is zeker vriendschappelijk en daarnaast zien wij ook vaak dat apen elkaar vlooien om te verzoenen. Om na een conflict de banden weer aan te halen. Het zijn sociaal levende dieren die ook best veel ruzie maken, maar vaak wel weer met elkaar door een deur moeten kunnen. Vandaar dat we het verzoenen in de praktijk veel voorkomt.’
Signaal dat het goed zit
Marlies en haar collega’s zien ook dat het vlooien heel rustgevend werkt, zowel het vlooien als het gevlooid worden. ‘Dan zie je echt het stressniveau dalen. Voor ons is dit het signaal dat het goed zit tussen twee apen die als duo, bijvoorbeeld, in de experimentele fase leven. We vinden het belangrijk dat ze dan echt maatjes zijn, maar soms gaan twee persoonlijkheden gewoon niet samen. Dat gebeurt niet vaak, maar het komt voor. Dan halen we ze uit elkaar.’
Echte gedrag
Om te bepalen of twee apen echt geen vrienden zijn, kunnen Marlies en haar collega’s gebruikmaken van videobeelden. ‘Daaruit blijkt soms dat ze hun vriendelijke gedrag naar elkaar niet laten zien als wij erbij zijn. Hun echte gedrag komt pas in onze afwezigheid voor het licht. Sommige duo’s zie je elkaar dan echt opzoeken. Helemaal op hun gemak, ontspannen. En dan zie je vaak dat ze echte maatjes zijn.’