Meer en meer verdwijnt het nieuws over de COVID-19 pandemie naar de achtergrond nu het aantal besmettingen wereldwijd afneemt en de ziekenhuizen overgaan op reguliere werkzaamheden. Dit is mede te danken aan de snelle ontwikkeling van veel verschillende soorten vaccins.
Het werkingsmechanisme van een vaccin kan uiteenlopende strategieën hebben. Zo kan een afweerreactie opgewekt worden door verschillende soorten moleculen in een vaccin, zoals mRNA, geïnactiveerd virus of virale eiwitten. Daarnaast speelt de manier waarop deze moleculen zijn verpakt en worden toegediend een belangrijke rol bij de totstandkoming van immuniteit. Tot op de dag van vandaag worden tientallen nieuwe vaccins tegen COVID-19 getest om snel te kunnen anticiperen op eventuele nieuwe uitbraken en om boostervaccins efficiënter te maken. Bij BPRC werken wij ook aan nieuwe vaccinatiestrategieën.
Lage dosering
Een groot deel van de bevolking heeft in de afgelopen jaren immuniteit opgebouwd tegen COVID-19 door de vaccinatiecampagne en door besmettingen. De bescherming lijkt echter relatief kortdurend te zijn, waarbij het aantal antistoffen tegen het virus vaak al binnen een half jaar sterk is gedaald. Om de bescherming een boost te geven testten wij een vaccin waarbij de virale moleculen in een lage dosis werden toegediend aan onze apen. Hierdoor is de kans op negatieve bijeffecten kleiner, maar is er toch genoeg activatie om het afweersysteem aan te wakkeren.
COVID-19 eiwitten verpakt in een influenza afgiftemechanisme
Het SARS-CoV-2 virus kan cellen binnentreden door een interactie aan te gaan via een specifiek viraal eiwit, genaamd Receptor Binding Domain (RBD). Dit eiwit is van essentieel belang voor het virus om te kunnen vermeerderen, dus het is een uitermate geschikt doelwit om een vaccin tegen te ontwikkelen. Samen met een co-stimulerend molecuul, welke de immuunreactie versterkt, hebben wij het RBD-eiwit verpakt in een zogenoemd ‘influenza virosome’. Deze verpakking lijkt aan de buitenkant sterk op het influenzavirus (griepvirus) en zal daardoor snel herkend worden door ons afweersysteem. Hierdoor zal het ‘virosome’ worden opgenomen door onze afweercellen, welke vervolgens een grootschalige reactie kunnen opzetten tegen de COVID-19 eiwitten die in de influenzaverpakking zaten.
Een werkzaam vaccin welke verder wordt onderzocht
In de meerderheid van de geteste dieren bleek het vaccin te beschermen tegen longschade veroorzaakt door COVID-19 infectie, zonder dat de dieren last hadden van het vaccin zelf. Bovendien hadden deze beschermde dieren minder immuunstimulerende moleculen in neus en long. De dieren met de meeste virus-specifieke antistoffen in hun bloed en slijmvliezen bleken beschermd te zijn tegen de verschillende COVID-19 varianten. Onze onderzoekers gaan dit veelbelovende vaccin verder ontwikkelen om het in een toegankelijke poedervorm als neusspray te kunnen toedienen. Hiermee wil BPRC bijdragen aan een betere bestendigheid bij een eventuele volgende SARS-CoV-2 uitbraak en hopelijk niet alleen ziekte, maar ook infectie voorkomen.
Wil je meer weten? Lees hier het hele artikel.