“Gewogen en te zwaar bevonden: oorzaken, gevolgen en oplossingen voor overgewicht bij apen in groepshuisvesting”. Dit is de titel van het proefschrift van onze gedragsbiologe Dian. Op 21 juni heeft zij haar doctorstitel behaald met de verdediging van haar proefschrift in de senaatszaal van de Universiteit Utrecht.
Apen zijn sociale dieren en daarom is het belangrijk om ze in gevangenschap samen met soortgenoten in groepen te huisvesten. Hoewel groepshuisvesting goed is voor het dierenwelzijn, brengt dit ook extra aandachtspunten met zich mee, zoals het risico dat sommige dieren te zwaar worden.
Apen wegen
Bijna een kwart van de apen in groepshuisvesting blijkt overgewicht te hebben. Het meten en monitoren van overgewicht is belangrijk, omdat dieren met overgewicht minder natuurlijk gedrag vertonen en meer kans hebben op gezondheidsproblemen. Overgewicht bij apen is het best te meten met een soort-specifieke gewicht/lengte index. Bij voorkeur meten we dit op een manier die voor de dieren het minst vervelend is. Variatie in gewicht kunnen we meten door de apen vrijwillig op een weegschaal in hun eigen verblijf te laten staan.
Overgewicht voorkomen
In de apenkolonie bij BPRC blijken verschillen in huisvesting, stressniveaus of gedrag van de apen, geen verklaring voor variatie in vetzucht, maar is er wel een sterk effect van de natuurlijke rangorde. Omdat we de rangorde en sociale dynamiek niet willen verstoren, kan het verminderen van overgewicht lastig zijn. Beter is om de ontwikkeling van overgewicht te voorkómen. Dit kan door aanpassingen te doen in de samenstelling, hoeveelheid en manier van aanbieden van het dieet, met als uitgangspunt het natuurlijke dieet.
Welzijnsverbetering
Dian heeft zich in haar promotieonderzoek gericht op het krijgen van inzicht in de oorzaken en gevolgen van overgewicht en het voorkómen hiervan, bij apen gehuisvest in groepen. Deze resultaten hebben geleid tot aanbevelingen aan instanties die apen huisvesten en dragen daarmee bij aan het waarborgen van dierenwelzijn.